بازدید به موقع و طبق برنامه زمان بندی شده توسط افراد متخصص امری ضروری و مهم است که باعث افزایش طول عمر مفید دیزل ژنراتور و هم چنین کاهش هزینه های احتمالی تعمیر اساسی آن می شود.به این منظور مهندسین رعدآسا دیزل طبق دفترچه های فنی هر دیزل ژنراتور ،یک برنامه زمان بندی شده دقیق و حساب شده ارائه میدهند.یکی دیگر از عوامل مهم و تاثیر گذار بر عمل کرد دیزل ژنراتورها استفاده از لوازم یدکی اصلی و فابریک است چرا که استفاده نمودن از لوازم غیر اصلی و کمک گرفتن از افراد نامتخصص سبب لطمه زدن به سیستم می شود که علاوه بر مشکلات مالی باعث از دست رفتن زمان در پروژه های بزرگ و خسارت های جانبی دیگر می شود.

نگهداری دیزل ژنراتور:

 

واژه نگهداري به كاري اطلاق ميشود كه براي حفظ موتور در شرايط كاري طبيعي انجام مي گيرد نظير برر سيها، تنظيمات ،روغنكاري ، تعويض روغن ، تعويضفيلترها و ….. كه طي يك برنامه منظم نه فقط براي اطمينان از كاركرد رضايت بخش موتور ، بلكه براي پيشگيري از هر گونه خسارت پر هزينه اطلاق ميگردد.

 

هر شخص كه مي خواهد موتوري را راه بياندازد بايستي به كليه كنترل كننده ها نشان دهنده ها ، آلات دقيق موتور ، كلاج ، دنده ، ترمز و …آشنا باشد طرز كار موتور ر ا در شرايط آب و هوايي ( سرما ، گرما ) بداند.

برای راه اندازی موتور دیزلی باید به موارد زیر دقت کرد:

 

1 – در زمان سوخت گيري از كشيدن سيگار و روشن كردن هر گونه آتش ( كبريت ، فندك و…) پرهيز كند.
2 – در زمان سوخت گيري موتور را خاموش كند.
3 – سوختي را كه بيرون ريخته تميز كند.
4 – با لباس آويزان و گشاد و موهاي بلند به قسمتهاي متحرك موتور نظير پروانه نزديك نشود.
5 – از تنظيم كردن ، تميز كردن ، روغنكاري موتور وقتي روشن است پرهيز نمايد.
6 – سعي كند فقط تنظيماتي را كه با آن آشناست روي موتور انجام دهد.
7 – وقتي موتور داغ است درب رادياتور را باز نكند.
8 – از تماس پوست با سوخت فشار بالا كه از انژكتور خارج ميشود جلو گيري كند.
9 – موتور را در مكانهايي كه گاز هاي خروجي از موتور ميتواند باعث مسموميت شود روشن نكند ( محيط هاي بسته ).
10 – قبل از روشن كردن موتور از خلاص بودن دنده اطمينان داشته باشد .
11 – مشخصات فني موتور را تغيير ندهد .
12 – از قطعات استاندارد مورد تائيد شركت سازنده موتور استفاده كند.
13 – براي سيستم خنك كننده از آب صاف و بدون املاح استفاده كند ( آب چاه ، آب سنگين صنعتي ، آب باران ، آب شور استفاده نكند.)
14 – اگر چنانچه در دماي بالا موتور استفاده مي شود و ضديخ مصرف نمي كند به مقدار 1% ماده ضد زنگ ، ضد خوردگي و ضد رسوب به آب اضافه نمايد.

 

15 – كيفيت آب رادياتور ( اگر از ضد يخ استفاده مي كند ) را هر سال يك بار مورد آزمايش قرار دهد.
16 – بايستي هر شش ماه يك بار مخلوط آب و ضد زنگ و ضد خوردگي را در مناطق گرم عوض كند.
17 – قبل از هر گونه تعمير اتصال باطري را قطع كند
18 – مقدار ضديخ كه از پايه اتيلن گليكول مي باشد نبايد از 50 % تجاوز نمايد.
19 – سعي كند موتور را هميشه تميز نگهدارد.
20 – اگر قرار است موتور در مناطقي كه از نظر ارتفاع از سطح دريا بالاست مورد استفاده قرار گيرد براي كاهش ميزان سوخت و دود بايستي تنظيمات جديدي روي
آن انجام پذيرد. اين امر با ارائه جزئيات به شركت سازنده موتور ميتواند صورت گيرد.

اقدامات اوليه جهت راه اندازي موتور دیزلی:

 

1- روغن موتور :
مقدار مشخص شده اي از روغن را كه در کاتولوگ هر موتور قيد شده است به داخل موتور كه شامل كارتر و فيلتر روغن است بريزيد جهت فيلتر هوا چنانچه از نوع روغنيباشد تا علامت مشخص شده روغن بريزيد.
جهت موتورهاي تازه روغن اوليه جهت آب بندي در كارخانه ريخته مي شود كه اين روغن از خوردگي و استهلاك ناخواسته جلوگيري ميكند و از رسوبات كربن درشيار رينگها و نيز از تشكيل لجن جلوگيري مي نمايد.
توجه : هيچگونه روغن اوليه به غير از روغن موتور براي موتورهاي تعميري ريخته نشود.
2- مايع خنك كاري :
در طول فصل گرما يا مناطقي كه ضديخ استفاده نمي شود و فقط از آب خالص استفاده ميگردد از افزودنيهاي مخصوص به مقدار 1% ( ده سانتيمتر مكعب در ليتر )استفاده نماييد و نيز در فصل سرما از ضديخ هاي استاندارد كه از پايه اتيلن گليكول هستند استفاده نماييد.
هنگام پر كردن سيستم خنك كاري از صافي جهت جلوگيري از نفوذ كثافات و مواد خارجي به داخل موتور استفاده كنيد. سيستم را هوا گيري نماييد تا مايع عاري ازحباب گردد بعد از پر كردن سيستم خنك كاري موتور را باسرعت متوسط براي ده دقيقه روشن كنيد سپس آب را چك كرده و در صورت لزوم مايع خنك كاري اضافه نماييد اگر بخاري به سيستم وصل است كليه شيرهاي آنرا باز كنيد.
3-سوخت :
بصورت فصلي از سوخت زمستاني يا تابستاني استفاده نماييد اگر از بشكه يا حلبي سوخت گيري مي كنيد موارد ايمني را رعايت كنيد. جهت تميزي سوخت از قيفصافي دار استفاده كنيد.

4- بررسي باطري :
از باطري سرويس و شارژ شده استفاده كنيد.

5-هوا گيري سيستم سوخت :
اگر روي فيلتر يا پمپ انژكتور پيچ هاي تخليه هوا وجود داشته باشد آنها را با آچار مخصوص خود آزاد سازيد.
پمپ سه گوش را توسط چرخاندن مهره آجدار روي آن آزاد ساخته سپس شروع به پمپاژ دستي نماييد تا
سوخت بدون حباب از پيچ تخليه هوا سرازير گردد پيچ هاي هوا گيري و مهره آجدار روي پمپ سه گوش را
دوباره سفت نماييد.

 

6-پمپ نمودن روغن و استارت زني :
عمل پمپاژ را تا رسيدن روغن كافي به كليه ياتاقانها با زدن استارت ناقص ادامه دهيد در موقع استارت شانه
كنترل پمپ انژكتور را به نقطه توقف حركت داده و ساسات را بكشيد به درجه فشار روغن توجه كنيد به محض
حركت عقربه آن را رها كنيد موتور روشن خواهد شد.

 

7 -تست كاركرد موتور :
پس از تكميل مراحل قبلي يكبار تست كوتاه موتور را انجام دهيد به موتور بار اضافي تحميل نكنيد بتدريج دور
موتور را تا سه چهارم حداكثر سرعت مجاز آن افزايش دهيد و تا رسيدن به دماي لازم موتور اين كار را ادامه دهيد
8-كارهاي مربوط به بعد از تست كاركرد موتور :
الف – دوباره سوخت گيري كرده مايع خنك كنندگي و درجه روغن را بازديد نماييد.
ب – موتور را از لحاظ نشتي بررسي كنيد.
پ – اتصالات لوله ها و شيلنگ ها و بست ها را از نظر نشتي و سفتي بررسي و چك كنيد.
ت – كليه پايه ها و نگهدارنده هاي متصل به موتور و پيچ و مهره هاي مورد لزوم را از نظر گشتاور لازم
آچاركشي نماييد.
ث – تسمه پروانه را از نظر شل بودن چك نماييد.

 

9-آب بندي موتور :
در صورت امكان در ده تا بيست ساعت اوليه كار موتور بار كامل را در فواصل زماني كوتاه به موتور هاي جديد و تازه تعمير شده اعمال نماييد . عمر س رويس دهي ،كار كرد با اطمينان وبا صرفه بستگي به شرايطي دارد كه در آن به موتور بيش از حد در خلال دوره آب بندي بار تحميل نشده باشد.
سرويسها را طبق ليست برنامه سرويس و نگهداري انجام داده و در پايان دوره آب بندي روغن اوليه را با روغن موتور توصيه شده ، تعويض نماييد.
روغن سوزي در طي اولين كار كرد 200 ساعته موتور محسوس ميشود بدين جهت سطح روغن بايستي در خلال اين مدت در هر 10 ساعت چك گردد.

 

10- استارت زدن :
جهت استارت در هواي سرد ( 16 -درجه ) از هیتر یا گرمکن حتما باید استفاده نمود.
شير باك را باز كرده كليد سويچ را به داخل سويچ وارد كرده لامپ نشانگر شارژ بايد روشن گردد در صورت بودن گاورنر هاي سرعت متغير (RQVيا سرعت در جا ( RSV )دور را در حالت خلاصي تنظيم نماييد استارت را بطور پيوسته بيش از 15 ثانيه درگير نكنيد. بعد از يك استارت ناموفق بگذاريد باطري 30 تا 60 ثانيه مجددا” شارژ گردد بعد از استارت حتما” به درجه فشار روغن توجه داشته باشيد.

 

11- احتياط :
ويژگيهاي عملياتي دينام سه فاز را كه اساسا از يكي از دينامهاي جريان مستقيم مشتق ميگردد بايستي بطور مستقيم اعمال كرد.
الف- نبايد دينام – كابلها – ترمينالها و آفتومات در حاليكه در موتور كار ميكند از باطري جدا گردند و يا بين آنها شل شدگي يا زدگي وجود داشته باشد.
ب – بازبيني ها و يا تعميرات دينام بايستي از طريق تعميرگاه ها و ساير افراد مجاز انجام گيرد.
12-خاموش كردن :
دور موتور را كاهش دهيد تا مايع خنك كنندگي داغ نشود سپس با دور كامل بدون بار به موتور گاز دهيد و موتور را خاموش نماييد . شير باك را ببنديد.
13- راه اندازي دیزل ژنراتور:
بطور منظم كليه تجهيزات نشاندهنده و وضعيت موتور را از قبيل درجه فشار روغن ، در جه آب ، درجه روغن ، دور سنج و غيره را كنترل نماييد . خطوط سوخت،روغنكاري ، خنك كاري ، لوله هاي اگزوز را از نظر نشتي چك كنيد . درجه صافي هوا را هميشه در مدنظر داشته باشيد . تميز بودن فيلتر هوا نقش اساسي در نگهداري موتور دارد.سطح سوخت را كنترل نماييد چون در صورت تمام شدن سوخت در باك احتياج به هوا گيري خواهد بود
طي كاركرد مداوم سطح روغن را هر 12 ساعت يكبار چك كرده و در صورت نياز دوباره از روغن پر نماييد.
در صورت بروز موارد زير موتور را بلافاصله خاموش كنيد.
-1 افت فشار روغن يا نوسان شديد آن
-2 خروج آلاينده هاي غليظ از موتور
-3 افت دور و قدرت بدون اينكه تغييري در اهرم كنترل يا خفه كن ايجاد شود.
-4 خروج دود غليظ و افزايش دماي موتور
-5 افزايش دماي روغن و مايع خنك كاري
-6 سر و صداي غير عادي از موتور

 

كار كرد زمستاني :
در آغاز فصل سرما موارد ذيل را در خصوص سوختها – مايع خنك كاري و ر وغن رعايت نماييد
در صورت كاهش دماي محيط به زير درجه صفر براي چند روز و نيز در دسترس نبودن گرم كن اوليه روغن ، بايستي روغن موتور تخليه و يك روغن زمستاني مناسب
جايگزين گردد . و براي محافظت ا ز يخ زدگي به مايع خنك كاري ضديخ اضافه گردد . در طول فصل سرما بايستي به باطريها توجه بيشتري نمود . در دماي 10 – درجه ظرفيت باطري تا 60 % افت پيدا مي كند بدين جهت بعد از خاموش كردن موتور باطريها را در جاي گرمي قرار دهيد.
استارت زدن در محيط هاي 16 – درجه زير صفر :
استارت پيلوت ( استارت كمكي) :موتور بايستي به استارت كمكي مجهز باشد تا امكان استارت در محيط هاي سرد زير صفر را به موتور بدهد.
آماده سازي استارت پيلوت :
درب مخزن سوخت كمكي را باز كرده درب حفاظ فلاسك را برداشته سپس سوپاپ فلاسك پر كن را روي مخزن فشار دهي د مخزن را تا علامت حداكثر از سوختكمكي پر كنيد. مخزن را بسته و درب حفاظ فلاسك را محكم كن

سرویس و نگهداری دیزل ژنراتور:

 

سرويس و نگهداري بر طبق ساعتهاي كاركرد يا ارقام نشانگر :
شامل موتورهاي صنعتي با زمان كاري مانند دیزل ژنراتورها و پمپ ها و كمپرسورها و موتورهاي دريايي …
سرويس و نگهداري بر طبق مسافت :
براي موتورهايي كه به عنوان واحدهاي حركتي مانند خودروهاي مسافرتي و كاميونها و ترا نواها به غير از كاميون سازي محل زباله و آتش نشاني و …
سرويس و نگهداري بر طبق حداكثر مصرف سوخت :
براي موتورهايي كه با بار كامل و با نوسانات شديد كار مي كنند مانند كاميونهاي حمل زباله ، حفاري ، جرثقيل ها… متوسط سرعت براي يك ساعت 50 كيلومتر درنظر گرفته ميشود.
شرايط گارانتي :
تحت شرايط سخت از قبيل محيط پر گرد و غبار، دماي بالا ، محيط سرد سرويس موتور بايستي در نصف مدت معمول انجام پذيرد.
روغن موتور بايستي مطابق نمودار هر صد ساعت كاركرد تعويض و حداقل دو مرتبه در سال بسته به مسافت و سرويس قبلي تعويض گردد.
در صورت نصب قطعات جديد آنها نيز در طي سرويس بايستي سرويس گردند .
چنانچه اين سرويس ها مطابق با دفترچه سرويس عمل و به صورت منظم صورت پذيرفته باشند مشمول گارانتي خواهند بود.
موتورهاي صنعتي مانند دیزل ژنراتور ها بايد پس از 12 ساعت كار مداوم خاموش و پس از يك ساعت دوباره روشن گردد
در هر صورت استفاده از مقررات گارانتي دليل كافي و قانع كننده تعميرگاه مجاز شركت گواه و يا كارشناسان كيفي اعزامي رعدآسا دیزل خواهد بود .
ساعتهاي كاركرد ، مقدار حداكثر سوخت ، ارقام نشانگر سرويس ، كاركرد كيلومتر شمار بر اساس كيلومتر يا مايل را يادداشت كرده و ميانگين هريك را مدام بنويسيد.

 

تعويض روغن :
زماني كه موتور داغ است پيچ تخليه روغن را كه در قسمت تحتاني كارتر قرار دارد باز كرده و بگذاريد روغن تماما ”
تخليه گردد . جهت جلوگيري از مخارج پر هزينه ديگر در فواصل منظم روغن تخليه شده را از جهت وجود آب و تراشه
هاي فلزي چك نمائيد . پيچ تخليه را با واشر جديد دوباره بسته فيلتر روغن را تميز كنيد . كارتر و مخزن اضافي را در
صورت موجود بودن با روغن توصيه شده پر نماييد .موتور را روشن كنيد تا فشار روغن تثبيت گردد . موتور و فيلتر
روغن را از لحاظ نشتي روغن در حالت كار در درجا چك كنيد سپس موتور را خاموش نماييد . پس از گذشت 5 دقيقه
سطح روغن را در كارتر چك كرده و در صورت لزوم تا علامت پر روي نشانگر روغن اضافه نماييد .
فيلترهاي ايستاده :
بعد از خاموش كردن موتور پيچ فيلتر روغن را باز كنيد تا جريان برگشت روغن تسريع پيدا كند . زمان برگشت جريان تقريبًا10 دقيقه طول مي كشد اگر پيچ تخليه روغن روي پايه فيلتر تعبيه شده باشد زمان تخليه روغن كاهش پيدا مي كند . بطوركامل پيچ كاسه فيلتر را باز كرده و بدقت كاسه فيلتر و هر دو صافي فيلتر را با حركت دادن به بالا جدا سازيد . با استفاده از يك سرنگ روغن باقي مانده و رسوبات روغن را از پايه فيلتر كشيده و فيلترها و كاسه فيلتر را تميز نماييد .
صافي فيلتر باي پس و واشر را تميز نماييد . جهت مونتاژ ابتدا صافي هاي فيلتر را روي پايه فيلتر جاي دهيد . پيش از تعبيه كاسه فيلتر از قرارگيري صحيح بشقابفنري در داخل كاسه فيلتر و نيز واشر داخل پايه فيلتر اطمينان حاصل نماييد . كاسه فيلتر را سفت نموده و با روغن پر نماييد بعد از هر سرويس فيلتر و قبل ازاستارت موتور روغن را به داخل آن پمپاژ كنيد . در اين خصوص به بخش استارت مراجعه نماييد .

 

سرويس صافي هوا(هوا كش):
فيلتر هواي روغني: فيلتر هواي روغني را از روي موتور باز كرده گيره هاي آنرا شل نموده و فيلتر را خارج سازيدو آنرا بوسيله ماده شوينده شسته و خشك كرده يا هوا بگيريد . توجه داشته باشيد كه هرگز از آب داغ يا آب صابون استفاده نكنيد . مخزن فيلتر را در صورت آغشته بودن به رسوبات و گردو غبار با گازوئيل يا نفت سفيد تميز كرده و تا علامت موجود در روي آن از روغن موتور پر نماييد فيلتر را با تعويض واشر و سفت كردن گيره ها در محل خود نصب كنيد.
توجه : وجود رسوبات گرد و غبار در دريچه هاي هوا نشانه هاي قابل قبولي جهت نشتي در سيستم هوا ميباشد كه بايد تعمير يا رفع گردد . وجود نشتي هوا در سيستم باعث ساييدگي ياتاقانها و ديواره سيلندر ميشود .در صورت انباشته شدن كردوغبار زياد روغن موتور را هر روز يا در فواصل منظم روي موتور سرد چك كنيد كيفيت و سطح روغن فيلتر در محيطهاي پر گرد و غبار بايستي هر روز كنترل شود و سطح آن بايد 5ميليمتر بالاي رسوبات داخل هواكش باشد.
فيلتر هواي خشك: در صورت هويدا شدن محدوده قرمز در درجه هوا ،صافي فيلتر كاغذي را تميز يا تعويض نماييد. هرگز موتور را بدون فيلتر روشن نكنيد. بعد از جابجايي فيلتر كاغذي شستي درجه هوا را فشار دهيد .
جهت جزئيات به دستورات سرويس سازنده فيلتر مراجعه كنيد.

 

سرويس صافي اوليه سوخت ( پمپ سه گوش ):
– شير باك را ببنديد .
– مهره آجدار شماره يك را شل كرده ، بست زير پمپ سه گوش را آزاد سازيد .
– استكاني شيشه اي را همرا ه با توري فيلتر جدا سازيد و آنها را داخل گازوئيل شسته و تميز نماييد .
– واشرها را تعويض نماييد .
– هنگام مونتاژ از نحوه قرار گرفتن استكاني شيشه اي در محل خود و محكم بودن آن اطمينان حاصل كنيد .
– هوا گيري كنيد .
توجه: چنانچه استكاني خيلي كثيف باشد تميز كردن باك ضروري است .

 

تعويض فيلتر سوخت:
سوخت تصفيه نشده و كثيف پلانجر هاي پمپ انژكتور را بعد از كار كرد كوتاه مدت مستهلك و غير قابل استفا ده ميكند لذا نبايد موتور را بدون صافي سوخت به كار انداخت . شير باك را بسته و پيچهاي تخليه و هوا گيري را باز كنيد . با باز كردن پيچ ايمني پوسته فيلتر را جدا سازيد . فيلتر هاي تكي مجهز به صافي هاي لوله اي و نمديهستند و فيلتر هاي دوگانه مجهز به فيلتر اوليه (نمدي) و فيلتر ثانويه (كاغذي) مي باشند . صافيها و واشر ها را عوض كنيد .
چك كردن فيلتر سوخت : در مواقع عادي سرويس فيلتر سوخت مورد لزوم نيست و جريان سوخت ناكافي كه ازميان فيلتر عبور ميكند باعث افت قدرت موتور ميشود . درجه كثيف بودن فيلتر از طريق تست جريان امكا ن پذيراست .
پيچهاي هوا گيري روي فيلتر را تك تك و به نوبت شل كرده و پمپ سه گوش را فعال كنيد بايستي سوخت با فوران از پيچ شل شده بيرون زند . اگر در فيلتر هاي دوگانه سوخت اندكي از پيچ هوا گيري تحتاني بيرون بيايد و اين امر در پيچ فوقاني نيز صدق كند دليل بر كثيف بودن فيلتر كاغذي است . هميشه صافي نمدي رادر صورت اضطراري تميز كنيد و پيوسته فيلتر(ثانويه) كاغذي را تعويض نماييد .

 

 روغن ها :
در بازار روغن موتور هاي گوناگوني از شركتهاي مختلف عرضه ميگردد .
روغنهاي چند درجه اي (گر يدي) را ميتوان با در نظر گرفتن درجه هاي توصيه شده ( SAE ) مصرف نمود.
در جدول زير درجه ( گريد ) روغن موتورها همراه با دماهاي محيط متفاوت درج شده است .

 توجه: بهتر است روغن غليظ و روغن سبك در زمان مناسب و درجه حرارت مناسب تعويض گردد .

ادردماي محيط پيوسته بالاي 20 درجه سانتيگراد از روغن 40 SAE  استفاده نمایید.
در مناطق شمالي كشور كه درجه حرارت محيط از نيمه آبان ماه تا اوايل ارديبهشت ماه افت پيدا ميكند از روغن با درجه SAE 20W20 استفاده نمایید.

 

خنك كننده ها :
جهت خنك كاري موتور از آب تميز همراه با حداقل آهك استفاده كنيد پيش از پركردن مايع به مقدار 1% از مواد ضد خوردگي ،ضد زنگ و ضد رسوب بايست ي به آن
اضافه كنيد اين مواد از پوسته پوسته شدن ، خوردگي و زنگ زدگي جلوگيري كرده و نمي گذارد راندمان سيستم خنك كاري كاهش يافته و به موتور آسيبي برسد .
آب شور ، آب دريا ، آب زايد صنعتي ، آب باران ، آب مقطر ، آب نمك زدوده شده و آب بدون آهك هرگز نبايد مورد استفاده قرار گيرد .
مناسبترين آب ميتواند آب طبيعي تصفيه شده ، آب زير زميني و آب رودخانه اي صاف باشد . براي مبدل هاي حرارتي ميتوان از آب درياچه استفاده كرد .
ضد يخ :
كار كرد موتور بدون ضد يخ در زمستان خطرناك بوده و مجاز نمي باشد . درصورت استفاده از ضد يخ بايستي پايه آن از اتيلن گليكول باشد .
براي حفاظت سيستم مخلوط ضد يخ و آب را حداقل سالي يكبار عوض كنيد .
ميزان مخلوط نبايد از 60 % فراتر رود .
در طول فصل سرما كارايي مخلوط را چندين مرتبه امتحان كنيد .
در اين باره ميتوانيد از جدول زير استفاده نماييد .